Tuyến Trùng Rễ Là Gì? Dấu Hiệu và Cách Trị Hiệu Quả Để Cây Khỏe, Rễ Trắng

Tuyến trùng rễ là gì? Tuyến trùng rễ (Meloidogyne spp.) là sinh vật ký sinh siêu nhỏ (0,5–1 mm), sống trong đất, tấn công vào rễ cây gây bướu, thối rễ. Cây còi cọc, lá vàng, hoa – trái non rụng hàng loạt, năng suất có thể giảm 30–70%. Tuyến trùng đẻ 200–300 trứng chỉ trong 30 ngày, bùng phát rất nhanh vào mùa mưa.

Dấu Hiệu Nhận Biết Tuyến Trùng Rễ

Dấu Hiệu Tuyến Trùng Rễ:

• Khi cây bị tuyến trùng, rễ thường phình to thành nhiều bướu cứng, có bướu to bướu nhỏ lẫn lộn.

• Những rễ tơ nhỏ – vốn là “miệng ăn” của cây – bị mất gần hết.

• Nặng hơn thì phần rễ chính bị thâm đen, dễ mục rỗng, bóc ra thấy xơ xác, không còn khả năng hút phân – nước.

Dấu Hiệu trên Lá:

• Ban đầu sẽ úa vàng từ chóp lá, sau đó loang dần xuống cả phiến.

• Vào buổi trưa nắng gắt, lá thường héo rũ xuống vì rễ không hút kịp nước, đến chiều mát thì hơi gượng lại.

• Tuy nhiên nếu để lâu, lá sẽ ngày càng vàng và rụng dần.

Dấu Hiệu ở Thân, cành:

• Do rễ không cung cấp đủ dinh dưỡng, cây khó bung đọt mới.

• Đọt non ra ít, cành nhỏ yếu, thân gầy guộc.

• Nhìn tổng thể, cây trở nên còi cọc, phát triển kém so với những cây khỏe cùng vườn.

Dấu Hiệu trên Hoa và Trái:

• Khi cây suy kiệt, hoa vừa ra đã héo và rụng nhiều.

• Trái non dễ rụng hàng loạt, còn những trái còn lại thì nhỏ, lép, mất giá trị thương phẩm.

Bảng Tóm Tắt Dấu Hiệu Tuyến Trùng Rễ

Nguyên Nhân Tuyến Trùng Rễ Bùng Phát

• Mùa mưa, đất ẩm lâu ngày, thoát nước kém.

• Đất bạc màu, ít hữu cơ, vi sinh có lợi giảm.

• Bón nhiều đạm, thiếu kali và phân hữu cơ.

• Vườn rậm rạp, vệ sinh kém, độ ẩm cao.

Tác Hại Nếu Không Trị Tuyến Trùng Rễ Sớm

• Rễ hư, cây không hút phân – nước.

• Cây suy kiệt, lá vàng, khó ra đọt.

• Năng suất giảm 30–70%, thậm chí mất trắng.

• Lây lan nhanh cả vườn qua đất, nước, dụng cụ.

Cách Trị Tuyến Trùng Rễ Hiệu Quả

Các Bước Cơ Bản

1. Kiểm tra rễ để xác định mức độ hại.

2. Cải tạo đất bằng phân chuồng hoai + vôi.

3. Tưới chế phẩm sinh học (Trichoderma, Bacillus).

4. Dùng Bacte Active Xì Mủ – Tuyến Trùng.

5. Lặp lại định kỳ 10–15 ngày trong mùa mưa.

Cách Trị Tuyến Trùng Rễ Trên Sầu Riêng

Các triệu chứng:

• Trái non rụng loạt: khi cây yếu, tuyến trùng phá rễ làm cây không nuôi nổi hoa và trái. Trái non mới tượng cỡ đầu ngón tay cái đã vàng cuống, teo nhỏ rồi rụng hàng loạt. Nhiều vườn chỉ sau một cơn mưa dài là dưới gốc đầy trái rụng.

• Thân nứt xì mủ: tuyến trùng làm rễ suy yếu, nấm bệnh phụ theo tấn công khiến thân, gốc cây bị nứt dọc, chảy nhựa vàng nâu. Nhựa chảy ra đông cứng thành từng mảng, làm vỏ cây sần sùi, mất thẩm mỹ và cây càng suy kiệt nhanh.

• Lá vàng loang: ban đầu lá úa vàng từ chóp, loang dần ra mép lá rồi cả phiến. Những lá ở tầng thấp vàng trước, sau đó lan lên tán trên. Trưa nắng thì lá héo rũ, chiều mát mới hơi gượng lại. Nếu không xử lý, lá rụng nhiều, tán thưa, cây chậm phát triển.

• Rễ phình bướu – thối đen: rễ chính bị tuyến trùng chích hút tạo thành những bướu to nhỏ không đều. Rễ tơ – phần quan trọng để hút dinh dưỡng – gần như biến mất. Khi bứng rễ lên sẽ thấy phần rễ bị thâm đen, mềm nhũn, dễ gãy và mục rỗng. Đây là dấu hiệu đặc trưng rõ nhất của tuyến trùng rễ.

Cách xử lý an toàn:

• Bón 15–20 kg phân chuồng hoai/gốc + 1 kg vôi bột
• Tưới Bacte Active Xì Mủ – Tuyến Trùng (30 ml/20 lít nước), 10–15 ngày/lần trong 2 tháng.
• Trồng xen cúc vạn thọ quanh gốc để tiết chất ức chế tuyến trùng.

Bà con nên lưu ý:

👉 Nên tưới sáng sớm hoặc chiều mát vì lúc này đất còn ẩm mát, rễ cây hút mạnh, vi sinh trong chế phẩm dễ sống và lan xuống đất. Nếu tưới giữa trưa nắng gắt, nước bốc hơi nhanh, nhiệt cao làm vi sinh yếu đi, hiệu quả giảm rõ rệt.

Cách Trị Tuyến Trùng Rễ Trên Cà Phê

Các triệu chứng:

• Lá vàng loang: ban đầu lá ngả vàng từ chóp, sau loang dần dọc theo gân. Lá già vàng trước, lá non vàng sau. Trưa nắng cây héo rũ, chiều mát mới tạm gượng lại.

• Cây chậm lớn: nhìn cả vườn thấy cây thấp lùn, đọt non ra ít, cành thưa, tán nhỏ hơn nhiều so với cây khỏe cùng tuổi.

• Rễ chính nổi bướu: khi bứng cây lên thấy rễ phình thành bướu cứng, to nhỏ không đều. Vùng rễ bị xù xì, dễ thối đen.

• Rễ tơ mất: rễ tơ – vốn hút nước và phân – gần như biến mất. Đất ẩm mà cây vẫn héo là dấu hiệu rõ rệt.

• Năng suất giảm: do rễ yếu, cây ít nuôi nổi hoa và quả. Quả đậu ít, thường nhỏ, lép, hạt không chắc. Nếu không xử lý, năng suất cà phê có thể giảm 40–60% chỉ sau 1–2 vụ.

Cách xử lý:

• • Dọn lá rụng, cỏ dại, tỉa cành cho thoáng.

  • Bón 10–15 kg phân chuồng hoai/gốc + hữu cơ vi sinh chứa Trichoderma.

  • Tưới Bacte Active Xì Mủ – Tuyến Trùng (30 ml/20 lít nước), đều quanh gốc, 10–15 ngày/lần.

Cách phòng ngừa:

• Kiểm tra đất định kỳ: mỗi vụ nên lấy mẫu đất ở tầng rễ (20–30 cm) gửi phòng phân tích hoặc quan sát trực tiếp bằng cách bứng cây kiểm tra rễ. Nếu thấy bướu hoặc rễ tơ mất thì xử lý sớm.

• Bổ sung Bacillus subtilis: đây là vi khuẩn có lợi giúp bảo vệ rễ, cạnh tranh với tuyến trùng và nấm hại. Bà con có thể dùng chế phẩm sinh học chứa Bacillus, pha tưới quanh gốc 20–30 ngày/lần. Cây được “bao bọc” bởi vi sinh có lợi nên rễ khỏe, tuyến trùng khó tấn công.

Cách Phòng Ngừa Tuyến Trùng Rễ

1. Chọn giống kháng: Ví dụ sầu riêng Monthong lai, cà phê TR9.

2. Xử lý đất trước khi trồng: Phơi đất 7–10 ngày, rải vôi 1–2 kg/m².

3. Bón phân cân đối: NPK + hữu cơ + vi lượng, tránh lạm dụng đạm.

4. Trồng cây chắn gió: Keo dậu, cúc vạn thọ để giảm ẩm, ức chế tuyến trùng.

Giải Pháp Từ Bacte Active

Bacte Active Xì Mủ – Tuyến Trùng

• Đặc trị tuyến trùng rễ + nứt thân xì mủ.

• Giúp cây ra rễ trắng, phục hồi nhanh.

• An toàn, không tồn dư, bảo vệ đất bền.

👉 Liều dùng: 30 ml/20 lít nước, tưới hoặc phun quanh gốc, định kỳ 10–15 ngày.

Lợi ích khi sử dụng: 

Hiệu quả nhanh:

• • Sau 7–10 ngày tưới, mật độ tuyến trùng trong đất giảm đến 90%.

  • Cây hết hiện tượng héo trưa, lá xanh trở lại.

Phục hồi rễ mạnh mẽ:

• • Sau 2–3 lần sử dụng, rễ tơ trắng mọc ra nhiều, bám đất tốt.

  • Rễ khỏe giúp cây hút phân – nước tối đa, cây phục hồi nhanh.

An toàn tuyệt đối:

• • Không tồn dư hóa chất trên nông sản.

  • Không ảnh hưởng đến người, cây trồng và môi trường.

Bền vững lâu dài:

• • Cải tạo đất, tăng mật số vi sinh vật có lợi.

  • Giúp vườn ít tái nhiễm tuyến trùng qua nhiều vụ.

Tăng năng suất thấy rõ:

• • Hoa ít rụng, trái non giữ được nhiều hơn.

  • Năng suất tăng 20–30% so với vườn không xử lý.

FAQ Về Tuyến Trùng Rễ

1. Tuyến trùng rễ có lây lan không?
   Có, qua đất, nước tưới và dụng cụ canh tác.

2. Khác gì với nấm rễ?
   Tuyến trùng làm rễ nổi bướu và thối đen. Nấm chỉ gây thối, không có bướu.

3. Có thể trị tuyến trùng mà không dùng hóa học không?
   Có, dùng phân hữu cơ, Trichoderma, Bacillus, và Bacte Active Xì Mủ – Tuyến Trùng.

4. Tuyến trùng rễ có gây hại cho người không?
   Không, chúng chỉ hại cây, không ảnh hưởng sức khỏe con người.

5. Thời điểm nào nên tưới chế phẩm?
   Sáng sớm hoặc chiều mát để hấp thu tốt, tránh nắng gắt.

Liên Hệ Hỗ Trợ

• Hotline: 0906.966.350 (kỹ sư Bacte tư vấn trực tiếp)

• Fanpage: Bacte Chính Hãng

• Website: Bacte.vn

• Địa chỉ: Lô E2a-10, Đường D2b, Khu CNC, P. Tăng Nhơn Phú, TP. Thủ Đức, TP.HCM

💡 Bacte giao hàng tận vườn tại Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đồng Nai , mọi nơi ,… – kiểm tra đúng hàng mới thanh toán.

🚜 Đặt hàng ngay hôm nay để bảo vệ vườn cây mùa mưa!
🎯 Nhanh tay gọi hotline để nhận hướng dẫn chi tiết và ưu đãi vận chuyển tận vườn.